Wat is narcistisch ouderverstotingssyndroom?

Wordt uw kind gedwongen om een hekel aan u te hebben? Dit staat bekend als het narcistische ouderverstotingssyndroom.

Je hebt misschien gemerkt dat je eens zo gezonde relatie met je kinderen steeds meer gespannen is geworden na je moeilijke scheiding. Je kinderen zijn nu vermijdend, respectloos of zelfs wreed.

Het is je misschien opgevallen dat je kinderen beginnen te klinken als je ex-partner als ze je bekritiseren. Als gevolg hiervan zou je kunnen vermoeden dat je ex zich slecht uitspreekt over jou en mogelijk zelfs je kinderen manipuleert om een hekel aan je te hebben.

Dit fenomeen, bekend als narcistisch ouderverstotingssyndroom, is een ernstig probleem dat veel ouders over de hele wereld hebben ervaren.

Wat is narcistisch ouderverstotingssyndroom?

Narcistisch ouderverstotingssyndroom, of ouderverstotingssyndroom (PAS), treedt op wanneer een ouder onder dwang probeert zijn kind te vervreemden van een anders liefhebbende ouder. Deze manipulatie resulteert vervolgens in de afkeer of afwijzing van het kind van de verstoten ouder.

De term dook voor het eerst op in de jaren 1980 toen de Amerikaanse kinderpsychiater Richard Gardner dit gedrag begon op te merken tijdens geschillen over de voogdij.

Gardner ontdekte dat de ene ouder het kind doelbewust zou programmeren (of hersenspoelen) met bepaalde ideeën en attitudes over de andere ouder, zelfs als deze ideeën op gespannen voet stonden met de werkelijke ervaringen van het kind.

Het kind zou dan “meedoen” met het belasteren van de beoogde ouder, vaak omdat dit gedrag sterk werd versterkt en beloond door de verstotende ouder.

Belangrijk is dat de term PAS alleen van toepassing is wanneer de beoogde persoon als een goede ouder wordt beschouwd en niets heeft gedaan om deze vervreemding te rechtvaardigen. Deze term is niet van toepassing als de verstoten ouder echt misbruik maakt.

Waarschuwingssignalen van het ouderverstotingssyndroom

Tekenen van PAS kunnen het volgende zijn:

• ongerechtvaardigde of irrationele campagne om liefhebbende ouder te belasteren

• de extreme idealisering van de ene ouder boven de andere (zwart-wit denken)

• belastering van de hele familie en vrienden van de beoogde ouder

• ondersteuning van de negatieve acties en houdingen van het kind ten opzichte van de beoogde ouder

• ontkenning van schuld of gebrek aan empathie over de wrede behandeling van de beoogde ouder

• de “eigen” mening van het kind wordt sterk benadrukt door de manipulatieve ouder (bijv. “Chelsea mag haar vader gewoon niet, en ze zou niet gedwongen moeten worden om hem te zien.”

• het kind gebruikt dezelfde toon die de narcistische ouder gebruikt tegenover de beoogde ouder

Voorbeelden van narcistische ouderverstoting

Narcistische ouderverstoting kan er als volgt uitzien:

• De overtredende ouder bemoeit zich doelbewust met de tijd die de beoogde ouder met het kind doorbrengt. De andere ouder komt bijvoorbeeld “vrijwilligerswerk” doen in de schoolkantine als ze weten dat je met je kind gaat lunchen.

• De overtredende ouder vertelt het kind dat de andere ouder niet geïnteresseerd is in hun leven. ‘Je moeder komt vandaag waarschijnlijk niet opdagen om je op te halen. Ze heeft je eerder in de steek gelaten en zal het waarschijnlijk nog een keer doen.”

• De overtredende ouder is compromisloos met betrekking tot het ouderschapsschema. U vraagt bijvoorbeeld om van voogdijdag te wisselen omdat u woensdag een belangrijke doktersafspraak heeft, maar de andere ouder weigert een compromis te sluiten, waardoor u een dag met uw kind mist.

• De overtredende ouder praat consequent slecht over de andere ouder. “Je vader heeft geen moraal.”

• De overtredende ouder beloont het kind voor het slecht praten over de andere ouder. “Ik neem het je niet kwalijk dat je je zo voelt. Laten we samen een ijsje gaan halen.”

• De overtredende ouder gedraagt zich gekwetst wanneer het kind aardig is voor de beoogde ouder.

• Het kind kopieert de woorden en toon van de overtredende ouder terwijl het met de beoogde ouder spreekt. “Je kunt nooit op tijd zijn, pap.”

• De overtredende ouder schaadt het kind liever dan dat hij de beoogde ouder ten goede komt. Bijv. De ouder weigert om onzinnige redenen uw kind mee te laten gaan op een leuke reis.

• Het kind heeft het gevoel dat het moet “kiezen” tussen ouders.

Wat veroorzaakt narcistische ouderverstoting?

Er zijn aanwijzingen dat ouderverstoting vaak voorkomt bij zeer gespannen en vluchtige scheidingen of echtscheidingen, vooral wanneer er bittere voogdijgevechten zijn.

Om PAS zelfs maar te laten plaatsvinden, moet een ouder echter bereid zijn om ongewoon wreed en harteloos te handelen. Dit gedrag wijst vaak op een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPD), die wordt gekenmerkt door een grandioos gevoel van eigenwaarde, een sterke behoefte aan bewondering en een gebrek aan empathie.

Deze ouders hebben de neiging om hun belangen belangrijker te vinden dan het welzijn van het kind en zullen voor niets stoppen om van de andere ouder te “winnen” of te “straffen”.

Hoe om te gaan met het narcistische ouderverstotingssyndroom

Het kan moeilijk zijn voor een gerichte ouder om door het ouderschap te navigeren met een co-ouder die tekenen vertoont van narcistisch ouderverstotingssyndroom.

Als je vermoedt dat je co-ouder je van je kind probeert te vervreemden, doe dan je best om een vriend of familielid aanwezig te hebben als je met hen praat. Dit kan je helpen om met beide benen op de grond te blijven als de co-ouder je consequent gaslightt of manipulatie gebruikt.

Misschien wilt u ook samenwerken met een gediplomeerde therapeut of gezinstherapeut om manieren te vinden om door deze moeilijke situatie te navigeren. Bovendien kunt u in ernstige gevallen overwegen een advocaat in te huren.

Laten we het samenvatten

Narcistisch ouderverstotingssyndroom treedt op wanneer een ouder met narcistische trekken probeert zijn kind kwaadwillig te vervreemden van een verder liefhebbende ouder. Dit wordt vaak bereikt door het karakter van de andere ouder aan te vallen in het bijzijn van het kind.

Deze manipulatie kan vervolgens leiden tot de eigen afwijzing van het kind en gevoelens van afkeer van de beoogde ouder.

Als u met deze situatie leeft, overweeg dan om contact op te nemen met een professional om u te helpen bij het navigeren door deze uitdagende situatie.

Bron: psychcentral.com

Tracy Pederson